Mimarlardan çifte hukuk zaferi: Sinpaş ve Alacaatlı planları iptal edildi

Mimarlar Odası Ankara Şubesi, kamu yararına aykırı ve yoğunluk artışı getiren, doğal yapıyı bozan yapılaşmalara karşı mücadelesini sürdürüyor. Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nin hukuk mücadelesinin haklılığı bu kez de çifte zaferle tescil edildi

Ankara 11. İdare Mahkemesi, İmrahor Vadisine yapılan Sinpaş planları, yani Güneydoğu Ankara Planlama Bölgesi’ne ilişkin 1/25.000 ölçekli nazım imar planı revizyonunu onaylayan Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 21.11.2018 tarih ve 1829 sayılı kararı iptal etti.  Ankara 15. İdare Mahkemesi ise, Alacaatlı Mahallesinde bulunan 64546/1-2, 64547/1, 44844/2 ve 29392/1 parsellere ilişkin Kentsel Dönüşüm Gelişim Proje Alanı (KDGPA) sınırı 1/25000, 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin kabul edilmesine dair Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 12/05/2017 tarih ve 1016 sayılı kararını iptal etti.

Yargı kararlarını değerlendiren Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, ‘’Bu kararlar kentleşme politikalarının da kamu yararı olmadığının ve bu konuda Mimarlar Odası Ankara Şubesi mücadelesinin haklılığını ortaya koyan önemli kazanımlardır. Ankara 11. İdare Mahkemesi verdiği iptal kararıyla, İmrahor Vadisi yamaçlarına yapılan ve Sinpaş Altın Oran’ı kurtarma planını suya düşürmüştür.  Öte yandan Ankara 15. İdare Mahkemesi, Alacaatlı’da, kentsel dönüşüm ve gelişim alanı niteliği taşımayan, parsele özel ve yoğunluk arttırıcı nitelik taşıyan ve kamu yararına aykırı imar planı değişikliklerine ilişkin meclis kararını iptal etmiştir. Yargı kentin sistematiği bozan, vadileri yapılaşmaya açan rant odaklı planlama anlayışlarının yanlışlığını bir kez daha iptal kararlarıyla ortaya koymuştur” dedi.

Ankara vadi sistemlerinin sürekliliğini yok edecek planlama kararları öngörülmüştür

Candan, sözlerine şöyle devam etti:

‘’Ankara 11. İdare Mahkemesi, Güneydoğu Ankara Planlama Bölgesi’ne ilişkin iptal gerekçesinde,İmar Planı Revizyonu işleminde, şehircilik ilkelerine, planlama tekniklerine, imar mevzuatına ve kamu yararı ilkesine uyarlık bulunmadığına dikkat çekmiştir. Öte yandan mahkeme kararında bilirkişilerin ‘dava konusu 1/25.000 ölçekli Nazım İmar Planı Revizyonu, ODTÜ Ormanları ile başlayan Mogan ve Eymir Havzasına saplanan Güneydoğu Ankara vadi sistemlerinin sürekliliğini yok edecek planlama kararları öngörmüştür. Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesi sınırındaki Mogan gölünü besleyen dere ve akarsuların oluşturduğu doğal havza (Karatas Mahallesi), ‘Gelişme Konut Alanı’ olarak belirlenmiştir. İmrahor ile Hatip Çayı Vadisi gibi sadece planlama alanı için değil Ankara’nın bütünü için son derece önemli olan yeşil ve açık alan sistemleri de ‘Mevcut Konut Alanı’ olarak planlanmıştır. Buna ek olarak; Bayındır Barajı Su Toplama Havzası, özellikle Orta (1000- 2000 m.) ve Uzun (2000 m.- Havza Sınırı) Mesafeli Koruma Alanları da ‘Mevcut Konut Alanı’ arazi kullanımında gösterilmiştir. Planların kademeliği ilkesi kapsamında hazırlandığı iddia edilen dava konusu 1/25.000 ölçekli Güneydoğu Ankara Nazım İmar Planı Revizyonu’nun, 2017 yılında onaylanan üst ölçekli 2038 Ankara Çevre Düzeni Planı’nın genel planlama yaklaşımı ile koruma, geliştirme ve planlama ilkeleri ile örtüşmediği görülmektedir. ‘Koruma ilkeleri doğrultusunda hazırlanacak alt ölçekli planların hazırlık aşamasında ilgili kurumlardan görüş alınması, alınan görüşlere planlarda ve plan hükümlerinde yer verilmesi’ zorunlu iken ilgili kurumlardan görüş alınmadığı ve koruma ilkelerine uygun planlama kararlarının geliştirilmediği de açıkça görülmektedir’  yönündeki görüş ve kanaatine dikkat çekmiştir.’’

Artık yapılması gereken, betonlaşma değil, doğa ile uyumlu yaşam ve kentleşme politikalarıdır 

Candan, ‘’Ankara akıl dışı projelerle vadiler yok edildi edilmeye devam ediyor. Ekosistem bozuluyor, kentler betonlaşıyor, doğal yaşam alanları ve su havzaları yok oluyor. Sonrada biz bozulan doğanın dengesinden sonra ortaya çıkan korona virüsle mücadele etmek zorunda kalıyoruz. Yargı İmrahor Vadisi’nin bilim ve tekniği gözeten iptal kararıyla hepimiz için yaşam kaynağı olduğunu ortaya koymuştur.Artık yapılması gereken, betonlaşma değil, doğa ile uyumlu yaşam ve kentleşme politikalarıdır.  Mimarlar Odası Ankara Şubesi olarak, Ankara’nın değerlerinin korunmasına ve potansiyelinin açığa çıkartılarak yaşanabilir bir başkent olmasına yönelik mücadelemiz devam edecek” dedi.

Alacaatlı’da yüksek yapı yoğunluğu verilerek ayrıcalıklı haklar tanınmıştır

Candan,  Ankara 15. İdare Mahkemesi’nin Alacaatlı’da parsele özel, yoğunluk arttırıcı nitelik taşıyan imar planı değişikliklerine ilişkin meclis kararı iptalini de şöyle değerlendirdi:

Mahkeme iptal gerekçesinde bilirkişilerin ‘taşınmazların bulunduğu alanın Kentsel Dönüşüm Gelişim Proje Alanı olarak belirlenmesi için gereken teknik şartların mevcut olmadığı, ek nüfusun ihtiyacı olan sosyal ve teknik donatı alanlarının karşılanmadığı, ancak ayrılan sosyal ve teknik donatı alanlarının hizmet etki alanına göre yeterli düzeyde bulunduğu, bölgedeki yapılaşmanın trafik şebekesine kadar ek yük getireceği yönünden inceleme yapılmadığı, isleme konu taşınmazlara çevresindeki taşınmazlardan ayrıcalıklı haklar tanındığı, bu bağlamda çevresindeki taşınmazlardan yüksek yapı yoğunluğu verilerek ayrıcalıklı haklar tanındığı belirtilerek dava konusu işlemin imar mevzuatına, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olmadığı’ yönünde görüşüne dikkat çekmiştir. Mahkeme, dava konusu isleme konu taşınmazlara çevresindeki taşınmazlardan yüksek yapı yoğunluğu (Emsal: 2.00) verilerek ayrıcalıklı haklar tanındığı sonucuna varıldığından, dava konusu işlemin bu yönüyle imar mevzuatına, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına aykırı olduğunu belirterek dava konusu işlemi iptal etmiştir. Yargı kararları bir kez daha haklılığımızı ortaya koymuştur. Pandemi süreci ile kentleşme politikalarının ve halk sağlığını temel almayan yapılaşma sürecinin yanlışlığını bir kez daha ortaya çıktı ve korona virüs yüksek yoğunluklu yapılaşmaların olduğu kentleri seçti. Burada mahkemenin verdiği kararları birde bu bakış açısıyla değerlendirmek gerekir. Mahkemenin plansız nüfus yoğunluğu dediği şey tamda  plansızlık ve sonuç olara pandemi sürecinde  karşımıza çıkan, bir köye bedel, sitelerin karantina altına  alınmasıdır. Mimarlar Odası Ankara Şubesi olarak, rant odaklı planlama anlayışına karşı kamu yararını savunmaya devam edeceğiz.’’