Mimarlar Sivas Numune Hastanesi tescil iptal kararını yargıya taşıdı

Mimarlar Odası Ankara Şubesi,  Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun kamuoyunda şok etkisi yaratan ve tepkiye yol açan Sivas Numune Hastanesi’ne yönelik tescil iptal kararını yargıya taşıdı.

Sivas Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu korunması gereken taşınmaz kültür varlığı olan Sivas Numune Hastanesi’nin tescilinin devamı yönünde iki defa karar bildirmişti. Ancak Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu tescilinin devamı yönündeki kararı iptal etti.

Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Sivas İdare Mahkemesi Başkanlığı’na gönderilmek üzere Ankara Nöbetçi İdare Mahkemesi Başkanlığı’nda açtığı dava ile, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun “Sivas Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 04.03.2016 tarih ve 2660 sayılı kararı ile tescil edilen tapunun 28 ada 1 parselinde kayıtlı Numune Hastanesi A Blok’unun tescil kaydının devamına karar verilen 23.02.2018 tarih ve 4176 sayılı kararına karşı yapılan itirazın kabulü ile Sivas Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 23.02.2018 tarih ve 416 sayılı kararının iptaline karar veren” 07.03.2018 tarih ve 929 sayılı kararının öncelikle yürütmesinin durdurulmasına takiben iptaline karar verilmesini talep etti.

Hukuka aykırı

Konuya ilişkin açıklama yapan Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, yapının Cumhuriyetin kuruluş döneminde kalkınma politikası gereğince devlet öncülüğünde birçok ilde kurulan numune hastanelerinin örneklerinden birini temsil ettiğini belirterek, “Sivas Numune Hastanesi İnşaatı 1940 yılında başlamış,1942 yılında hizmet vermeye başlamış olup 1952 yılına kadar tefrişat ve tıbbı donanımı tamamlanarak Hastane bu yıllardan sonra aktif olarak Sivas ve çevre illere hizmet vermeye devam etmiştir.  Sivas Numune Hastanesi 1942’den itibaren binlerce insanın hayatında ve anılarında yaşayan bir yapıdır. Dava konusu karar ile tescili kaldırılan yapı Sivas kent belleğinde önemli bir yere sahiptir. Numune Hastanesi mimari ve estetik olarak da çevresinde bulunan tescilli İncili Hanım Türbesi, Arkeoloji Müzesi, Eski Cezaevi Binası ve Selçuk Anadolu Lisesi ile bir bütünlük oluşturmaktadır. Bu nedenlerle dava konusu koruma yüksek kurulu kararı kamu yararına, 2863 sayılı Kanuna aykırıdır. Dava konusu işlem ile tescili kaldırılan ve Numune Hastanesi 2863 sayılı Kanun kapsamında korunması gereken taşınmaz kültür varlığıdır. Bu karar kanuna ve hukuka aykırıdır” diye konuştu.

Candan, “Bu ülkenin kültür varlıklarını korumaktan sorumlu en üst merci Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun iki defa tescilli yönünde karar veren Sivas Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararını iptal ettirmesine anlam veremiyoruz. Kültür varlıklarımız kime emanet? Mimarlar Odası Ankara Şubesi olarak kültür varlıklarımızın ve Cumhuriyet hafızamızın yok edilmesine karşı mücadeleye davam edeceğiz. Sivas Numune Hastanesi’nin yıkımına izin vermeyeceğiz” dedi.

Yıkım tehdidi altında

Candan, tescilli kültür varlığı hastanenin yıkım tehdidi altında olduğunu vurgulayarak, sözlerine şöyle devam etti:

“Tescilin devamına yönelik iptal kararının yürütmesi acilen durdurulmalıdır. Kültürel miras olan bu yapının yıkımı halinde telafisi imkansız zararlar ortaya çıkacaktır. Tescili kaldırılan yapının yıkımı yerine güçlendirilmesinin konu edilmesi gerekirken tescilinin kaldırılması yoluna gidilmesi kamu yararına aykırıdır. İnşa edildiği zamandan günümüze kadar özgün işlevini sürdürmesi ve Cumhuriyetin ilanı birlikte oluşan çağdaş toplumda yer bulmasıyla süreklilik değerine sahiptir. Süreklilik değerine paralel olarak, gereksinimleri hala karşılıyor olması, topluma sağladığı yarar ve Sivas’ın toplum yaşamına katkıları da göz önünde bulundurulduğunda ekonomik ve işlevsel değerini de koruduğu anlaşılmaktadır. Sivas’ın kentsel hafızasını oluşturan bir mekan olmasının yanı sıra taşıdığı anı değeri ve tarihsel değer nedeniyle de korunması gereklidir. Cumhuriyet döneminin yapılarından olan Numune Hastanesinin yıkılması, yıkarak inşa etme sürecinden kaynaklanan hatalarının tekrar edilmesi ve hem ülkenin hem de Sivas’ın toplumsal hafızasından bir eserin daha yok edilmesi anlamına gelecektir. Yok edilmesi yerine korunması ve ihtiyaç duyduğu bakım özgün özelliklerine göre yapılarak gelecek nesillere taşınması gereklidir.”