Mimarlar Odası TOKİ’yi masaya yatırdı

Mimarlar Odası bugün yaptığı basın açıklamasıyla TOKİ’nin Ankara’daki uygulamalarını incelemeye aldıklarını açıklayarak, yapmakta olduğu bazı uygulamalardan bahsetti.  

Mimarlar Odası Ankara Şubesi bugün bir basın açıklaması yaptı. Açıklamada Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Ali Hakkan ve Mimarlar Odası Ankara Şube Sekreteri Tezcan Karakuş Candan bulundu.

TOKİ’nin Ankara’da yaptığı projeleri inceleyeceklerini, konu ile ilgili çeşitli etkinliklerde düzenleyeceklerini söyleyen Ali Hakkan şunları söyledi:

“Ankara’daki projelerini incelemeye aldık. 198 tane TOKİ uygulaması var. İlkesel olarak baktığımızda yoksulların ev sahibi olması gibi bir amacı var, bu da önemli bir şey aslında insanların barınma hakkını karşılamaları, ev sahibi olmalarını sağlamaları önemli. Fakat uygulamalar tam da öyle değil gibi. Ankara’daki 198 uygulamadan bir bölgede alt gelir grubuna proje yapmışlar, bir de afet konutu projesi yapmışlar. Onun dışında üst gelir grubuna yönelik projeleri var. TOKİ hemen her şeyi yapabiliyor, alt yapı işlerini yapıyor, kamu yapılarını yapıyor, idari yapıları, jeolojik etüdler yapıyor, asli görevi aslında tırnak içerisinde yoksul insanlara konut edinmekle görünmekle birlikte her çeşit işi yapıyor.”

Ankaralılar Mimarlar Odası’nı arıyor

Ankaralıların TOKİ hakkında odaya sorular yönelttiğinin altını çizen Hakkan “TOKİ ülke gündemine de damgasını vurdu, Mimarlar Odası’nın tüm örgütlerinden açıklamalar geldi farklı bölgelerde sorunlar olduğuna dair. Geçtiğimiz hafta Mimarlar Odası Ankara Şubesi’ni ciddi sayıda kentli aradı TOKİ’den ev sahibi olmaya çalışan, bizler de genel olarak değerlendirmelerimizi kendileri ile paylaştık. Özel olarak da bu alanlarda eylemlikler ve etkinlikler yapmayı planlıyoruz, Mamak, Dikmen gibi alanlarda da hukuki süreç neredeyse bitti bu alanlar da da olmaya çalışacağız, Eylül ayında değişik atölye çalışmaları ile her birini tek tek inceleyeceğiz” dedi.

Mimarlar Odası Ankara Şube Sekreteri Tezcan Karakuş Candan da TOKİ’nin işlevinin değiştiğine değinerek, değişim süreci hakkında şu değerlendirmelerde bulundu: “TOKİ 1984 yılında kuruluyor ve daha çok sosyal konut üzerinden yürüyen bir kredilendirme süreci ile koordine edilen bir kanunla sürece girerek daha çok toplu konut yapıyor. AKP iktidarı, 2002 yılında göreve geldikten sonra TOKİ kanununda 2003 yılında bir değişiklik yapıyor. Bu aslında toplu konut sürecine bakışını, ideolojisini açığa vuruyor. Değişiklik ile birlikte Toplu konut sürecini daha orta gelirli ve sosyal konut yapma statüsünden çıkartarak, araştırma, turizm alt yapıları, konut alt yapıları, okul, karakol ibadethane sağlık tesisleri gibi aslında TOKİ’nin tamamıyla işlevini değiştiren bir madde ekliyor. Bu da AKP hükümetinin TOKİ ile ilgili beklentisini açığa çıkartıyor, yani bir gelir kaynağı olarak görüyor ve denetlenemez bir gelir kaynağı. Sadece Başbakanlığa bağlı çalışıyor, ve tek denetleyici kurul, cumhurbaşkanının görevlendirmesi ile birlikte Yüksek Denetleme Kurulu TOKİ’yi denetleyebiliyor. Öncelikle TOKİ’nin genel kuruluş amaçlarından sapma durumu var, Başbakanlığa bağlı bir müteahhit firma gibi çalışıyor, dolayısıyla elde ettiği ihale ve konut süreçleri, yapı malzemeleri, yer seçimi konusunda şeffaf davranmıyor.”

Kentliler tedirgin

Tezcan Karakuş Candan Ankaralılar’ın Mimarlar Odası’nı aramasını, Samsun’daki sel Felaketinden kaynaklanan bir tedirginlik olarak açıklarken TOKİ’nin taksitlendirme uygulamaları hakkında şunları söyledi: “ Kentliler Mimarlar Odası’nı aradılar çünkü; Samsun sürecinden sonra insanlarda bir tedirginlik var. Projelerde ev sahiplerinin evleri söylenilen zamanlarda teslim edilmiyor, alt gelir ve orta gelir gruplarına yaptıkları konutların tamamının ince işçiliklerinde yapı malzemesinde kalite açısından sıkıntı olduğu görülüyor. TOKİden bir konut alıyorsunuz, aldığınız konut maliyeti “A” lirası ise her altı ayda bir, o,  “A” lirasına eklenen bir faiz var. Siz 70 bin liraya aldığınız bir konutu bitirdiğinizde 70 bin lira olmuyor. Kamuoyundaki bütün açıklamaları, ‘ucuza mal edilecek’, ‘kira öder gibi ödeyeceksiniz’ ama taksitlere, devlet memurlarına yapılan zam kadar tekrar zam yapılıyor. Örneğin, siz 20 taksit ödeyip geriye 280 taksitiniz kalmışsa bütün faiz, o 280 taksitin üzerine biniyor ve maliyetler yükseliyor. Bunu fark eden insanlar, TOKİ’den hak sahibi olanlar haklarını devrediyorlar.”

Mimarlar Odası yönelttiği sorulara TOKİ’den cevap bekliyor

Mimarlar Odası’nın TOKİ’ye göndermiş olduğu yazı ile yönelttikleri  soruları açıklayan Candan,  TOKİ’den de şeffaf davranmasını istedi.  “Ankara için bilgilendirme istedik, TOKİ uygulamalarının hangi bilimsel planlama ve yapı üretim süreci sonunda şekillendiğini? Yer seçiminde nelere dikkat edildiğini? Seçilen yerlerin jeolojik zemin etütlerinin tarafımıza iletilmesini, alt gelir grubuna yönelik konutların sayısı nedir ki Ankara’da 198 uygulamanın sadece bir tanesi alt gelir grubuna yöneliktir. TOKİ bizimle istediğimiz bilgileri paylaşmasalar da özellikle Ankara’da yaptıkları bütün alanlara dair çalışma başlatıyoruz.  Bitmiş ve içerisinde oturan konutların kullanıcılarla da ilgili anket yapmayı planlıyoruz. İnsanlar sürekli TOKİ ile davalık duruma gelmiş. TOKİ ile hak sahipleri arasında ne kadar dava var, bunları da sorduk, önümüzdeki günlerde, Cumhurbaşkanlığı’na yüksek denetleme kurulunu özellikle TOKİ uygulamaları konusunda harekete geçirmesi için başvuruda bulunacağız. TOKİ’nin 198 konutunun sadece bir tane projesinin alt gelir grubuna yönelik yapılıyor olması, TOKİ’nin müşavirlik hizmetleri yapıyor olması, hizmet alımı işleri yapıyor olması başka bir yapıya büründüğünü gösteriyor.  ” şeklinde konuştu. 

Dünya Belediye Başkanlığı adaylığına tepki: “Hak etmiyor”

Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in Dünya Belediye Başkanlığı adaylığını değerlendiren Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Ali Hakkan’ın yorumu “hak etmiyor” oldu. Hakkan, tepkisini şu sözlerle dile getirdi: “ Ankara gibi önemli bir kentin Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın yaptığı hizmetlerle böyle bir ödül alması bize göre çok anlamlı, ama bundan emin miyiz diye sormak istiyorum? Oylamanın web ortamında olacağını biliyoruz. Avrupa’nın ve dünyanın çeşitli kentlerinden adaylıklar var, 17 tane, daha çok küçük ölçekli şehirler var. Belediye Başkanı’nın şansı çok.  Ankara’daki uygulamalara baktığımızda ödülü ne kadar hak ediyor emin değiliz kent merkezinin otobana dönüştüğü,  kar yağdığında yalayın tuzladık diyen bir Belediye Başkanı, yolların yağmur sularından etkilendiği, trafiğin kilitlendiği, yeşil alanların imara açıldığı, kent merkezinde yeşil alanların yok edildiği, yapay göllerin yapıldığı bir Ankara. 17 senedir metroyu bitiremeyen bir Belediye Başkanı bunu hak etmiyor diye düşünüyoruz.”

Tezcan Karakuş Candan ise bu kez imalı bir üslup kullanarak, Dünya Belediye Başkanlığı’na Melih Gökçek’in seçilmesi için çalışmalar başlattıklarını, söyledi. Melih Gökçek’in Dünya Belediye Başkanlığı’na seçilmesi için yapılacak çalışmaları ise  şöyle özetledi: 

“Dünya Belediyeler Birliğine aday olurken, madde madde belirtilmiş 11 etik kurala imza atmalı adaylar, bu kuralların ilk maddesinde, İyi ve dürüst yerel yönetimler, yurttaşların mutluluğu, güveni ve huzuruna çabalayan bir yaklaşım içerisinde olmaları isteniyor. Bu açıdan bile baktığımızda Melih Gökçek’in ne kadar şeffaf davrandığını, sözlerinin ne kadar gereklerini yerine getirdiği aslında ortada. Bütün bu 11 madde ile ilgili bizim ayrıca bir rapor çalışmamız olacak. . Kamuoyunca tartıştırdığı ve sonrasında yapmadığı onlarca proje var, kamu kaynaklarını israf ettiği Demir Kafes, Gökkuşağı,  örneğinde olduğu gibi, bunları seçilsin diye rapor haline getireceğiz. Bu maddeleri Belediye Başkanımızın nasıl hayata geçirdiğine dair rapor hazırlayacağız ve ilgili kurula göndereceğiz. Ayrıca Belediye Başkanları’nın bu etik kuralları imzalarken kamusal farkındalık yaratması gerekiyor. Güveni artırabilmek için kent yönetimi faaliyetlerine sivil toplum örgütleri ve meslek odalarınını katması ve fikir alması gerekiyor. Bilimsel kriterlerden yararlanması gerekiyor. Meslek Odaları’nın görüşlerine ve fikrilerine ihtiyacı olmadığını bize yazı ile iletti.  Bunu da İngilizceye çevirerek seçilmesi için Dünya Belediyeler Birliği organizasyonunu yapan vakfa göndereceğiz. 11 etik kuralın tamamına uyan bir Belediye Başkanı’nın seçilmesini önemsiyoruz. Adayın, Belediye Başkanlığı’nı yaptığı kentin ana ulaşım planı yoktur. Hala Akay Kavşağı yağmur yağdığında sular altında kalmaktadır,  Hala meslek odalarını görüşleri dikkate alınmamaktadır. Hala ayrımcılık yapmaktadır, bunun bir örneği Akay Kavşağı sürecinde yaşandı. Akay Kavşağı’na Mimarlar Odası dava açtı ve  kazandı. Orası artık yok hükmünde. O süreçte kavşağa Mimarlar Odası üyeleri buradan geçemez diye pankart astırttı. Bütün bunlar Dünya Belediye Başkanlığı’na aday olamayacağının göstergesi. Kendisini şimdiden tebrik ediyoruz seçilmesi için 11 madde ile ilgili çalışmalarımız başladı.”