Maltepe Havagazı Yerleşkesi için Kent Düşleri Yarışması açıldı

Doktorlar ve Mimarlar Havagazı Fabrikası’nın yeniden işlevlendirilmesi için yarışma açtı

1928 yılında Alman mimar Werner Issel  tarafından tasarlanan inşasında Alman İngiliz ve Türk işçilerin çalıştığı, son günlerde kamuoyunun gündemine asbest tartışmaları ile gündeme gelen  Cumhuriyetin ilk sanayi arkeolojisi olan Maltepe Havagazı Fabrikası yerleşkesi için Kent Düşleri proje fikir yarışması açıldı

Mimarlar Odası Ankara Şubesi ve Ankara Tabip Odası tarafından düzenlenen yarışma; iki meslek örgütünün, yerleşkede bulunan elektrik santralinin yıkımı sürecinde Havagazı Fabrikası'nın 350 ton asbestli malzeme içermesini ve  kültür varlığı değeri ile birlikte, kent sağlığı ve halk sağlığının bir bütün olarak ele alınmasının kentsel yaşamdaki birlikteliğinin önemini vurguluyor.

Cumhuriyetin başkenti Ankara’da Cumhuriyet değerlerinin simge mekanı ve kentsel alanlara ilişkin ortak akıl ile yapıların ve alanların kamusal işlevlerle yeniden kente kazandırılması amacıyla “Kent Düşleri” adı altında mimari fikir yarışmaları düzenleyen Mimarlar Odası Ankara Şubesi, fikir yarışmalarının ilki ile Ulucanlar Cezaevi’nin yıkılarak ayakkabıcılar çarşılı olmaktan kurtarmıştır. Yarışma sonucunda ortaya çıkan müze fikri ile  Ulucanlar  Cezaevi Müzesi haline gelmiştir. Ulucanlar Cezaevi Müzesi’nin uygulama projeleri kent düşleri yarışmasında ödül alanlar tarafından gerçekleştirilmiştir.

Amaç korunarak yaşatılması

Mimarlar Odası Ankara Şubesi, bugüne kadar Ankara Barosu ile birlikte Ulucanlar Merkez Kapalı Cezaevi, İnşaat Mühendisleri Odası ile Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü, Zonguldak Kömür Yıkama Tesisleri, Kızılay Meydanı ve Çevresi, EGO Hangarları, Mamak’ta Sosyal Konut ve Mamak Cezaevi, Saraçoğlu Mahallesi, Atatürk Orman Çiftliği alanlarına yönelik fikir projesi yarışmaları açan Mimarlar Odası Ankara Şubesi, kentsel ölçekte gündem oluşturularak, bu yapıların bir bölümünün kamusal kullanımlarla yeniden işlevlendirilmesine olanak sağladı. Kent Düşleri Proje Fikir yarışmalarından onuncusunun teması, sanayi arkeolojisi olarak hukuk mücadelesi ile tescilli kültür varlığı olan bazı yapılarının hukuksuz bir şekilde yıkılmış olmasına rağmen, en son elektrik santrali binasının yıkımı sürecinde, kültürel miras potansiyelinin yanında halk sağlığına etkisi ile gündeme gelen Havagazı Fabrikası yerleşkesinin korunarak yaşatılması olarak belirlendi. 

Ankara’ya dair düşlerimiz var

Yarışmaya ilişkin açıklama yapan Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, şunları söyledi:

“Kent Düşleri proje fikir yarışmalarının onuncusu olan “Maltepe Havagazı Fabrikası Yerleşkesi Değerlendirme Projesi Ulusal Fikir Yarışması,  mimarlık öğrencilerinin ve Cumhuriyetin başkenti Ankara’da Cumhuriyetin temsil ve simge yapılarına ilişkin fikir projesi üretmek isteyenlerin  kentte bulunan nitelikli ve işlevsel bir alanın kentlilerin gündelik hayatlarının özgürleştirilmesine ve zenginleştirilmesine katkı sağlayacak biçimde korunması, korunarak yaşatılması, kamusal kullanım ile yeniden değerlendirmesi ve bellek mekanı ile birlikte bilinç mekanı  yönünde tasarımlar ve fikirler  geliştirmelerini, üretilen önerilerin ve hayallerin paylaşılmasını ve fikirlerinin uygulanabileceği ortamların yaratılmasını hedeflenmektedir. Mimarlık öğrencilerinin kentsel sorunlara yönelik tıp fakültesi öğrencileri ile birlikte çalışma yaparak, kent sağlığı ve halk sağlığı konusunda mekanın sağlık potansiyellerinin de ele alınması ve farkındalığın oluşturulması açısından da önemsiyoruz. Ankara’nın Cumhuriyet değerleriyle şekillenen başkent potansiyelinin, bilim bilmez yöneticiler tarafından heba edilmesine karşı, bizimde Ankara’ya dair düşlerimiz var, gerçekleşebilir düşler oluşturmayı ve onun varlık bulmasını önemsiyoruz. Ulucanlar Cezaevi Müzesi bugün müze ise, Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüleri yapıları restore edilip kullanılmaya başlamışsa bunda en büyük pay kent düşleri yarışmaları ile Mimarlar Odası Ankara Şubesinin ortak akıl ve yol göstericiliğidir.  Maltepe Havagazı yerleşkesini yüksek yoğunluklu yapılaşmaya ve ranta teslim etmeyeceğiz. Başka bir yol başka fikirler ve kamusal kullanımla Ankara’yı öne çıkartacak yaklaşımlarda var. Topluma bunu anlatacağız.”

Yarışmaya ilişkin Ankara Tabip Odası Başkanı Vedat Bulut da “Kent sağlığı ve halk sağlığı konusunda mekanın sağlık potansiyellerinin de ele alınması ve farkındalığın oluşturulması açısından da yarışmayı önemsiyoruz” dedi.

Bulut, sözlerine şöyle devam etti:

“Kentleşme ve halk sağlığına etkilerini, Mimarlar Odası Ankara Şubesi ile birlikte Maltepe Havagazı Fabrikasındaki 350 ton asbestli malzeme içeren Elektrik Santralinin yıkımı sürecine karşı verdiğimiz mücadelede ne kadar önemli olduğu kamuoyu tarafından fark edilmiştir. Yarışmayla yaratılacak düşünce zenginliğinden yola çıkarak hem yapının tarihi eser potansiyeli ve korunarak kente kazandırılması için kamuoyu oluşturmak, hem de halk sağlığı açısından yapıda kullanılan asbest malzemesinin bilince çıkartılarak, halkın farkındalığını arttırmayı önemsiyoruz. Bu nedenle; bu yarışma aynı zamanda kent yaşamına ve geleceğine dair oldukça sınırlı olan düşüncelerin çoğalmasını ve yaygınlaşmasını sağlayacak, kentlilerin, uzmanların, yerel yöneticilerin, kamu idarecilerinin, demokratik kitle örgütlerinin ve sivil inisiyatiflerin bir araya gelerek çözüm önerilerini kolektif bir süreç içerisinde tartışacağı, yaşadığımız kentsel hayatın ve mekânlarının halkın sağlığını tehdit eden etkenlerinde sorgulanacağı bir platformda oluşturacaktır. Bu fikir yarışması ile kent sağlığı ve halk sağlığının korunmasında tıp fakültesi öğrencilerinin mimarlık öğrencileri ile birlikte çalışmalarını da önemsiyoruz.”

Katılımcılar Maltepe Havagazı Fabrikası Yerleşkesi Değerlendirme Proje Fikir yarışması şartnamesine, Maltepe Havagazı Fabrikası ile ilgili tüm belge ve bilgilere   havagazi.mimarlarodasiankara.org adresinden ulaşabilir ve yarışmaya katılım için kayıt yaptırabilirler.