Yargı, Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde yapılaşma baskısı yaratan plan değişikliğini iptal etti

Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Başkent’te Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde, ekolojik öneme sahip alanlarda yapılaşma baskısı yaratan kamu yararına aykırı plan değişikliğinin iptali için dava açmıştı.

Ankara 2. İdare Mahkemesi söz konusu Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesi, Gölbaşı ilçesi, Gaziosmanpaşa Mahallesi, 118088 Ada, 1 Parsel ve 118089 Ada, 1 Parsele ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planını iptal etti.

Kararı değerlendiren Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan,  “Mimarlar Odası Ankara Şubesi olarak Başkent’te ender kalan nefes alanlarımızı korumak için mücadeleyi sürdürüyoruz. Yargı, Gölbaşı’nda açtığımız dava sonucunda ekolojik öneme sahip Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde parçacıl, planlama ve şehircilik ilkelerine aykırı plan değişikliğini iptal etti. Kazanan kamu yararı olmuştur, bilimin rehberliğinde görevimizi yapmaya devam edeceğiz” diye konuştu.

Candan, “Mahkeme iptal kararı gerekçesinde ve bilirkişi raporunda alanın biricikliğine ve plan değişikliğinin alanda yaratacağı tahribata da dikkat çekilmiş haklılığımız perçinlenmiştir” dedi.

Mahkeme: Plan değişikliği alanda ekolojik bozulmaya yol açar

Candan, mahkeme gerekçesinde yer alan “Gölbaşı Özel Çevre Koruma sınırları kapsamında yapılan planların çeşitli gerekçelerle Mahkemeler tarafından iptale konu edildiği, dava konusu planların, parsel ölçeğinde ve noktasal kararlar içerdiği, plan açıklama raporunda getirilen günübirlik kullanım kararının hangi ihtiyaçtan doğduğu, çevresinde yer alan kullanımlarla kurduğu ilişki, yakın çevresi ile Özel Çevre Koruma bölgesine etkileri, sorunlar ve potansiyeller gibi gerekli analiz, etüt, araştırma ve çalışmalara yer verilmediği, parçacıl planlama yaklaşımının özellikle ulaşım, teknik altyapı, sosyal donatının dengesiz dağılımı gibi sorunları da beraberinde getirebileceği, söz konusu sorunlar yanında, barındırdığı değerler nedeni ile uluslararası öneme sahip alanda yapı ve gün içi nüfus yoğunluğunun artması, bunun sonucunda ekolojik bozulmaların önünün açılmasının söz konusu olacağı, parçacıl planlama yaklaşımının alanın çevresi için emsal ve özendirici olabilecek nitelikte olduğu, parçacıl planlama yaklaşımı yerine iptale konu planlara ilişkin mahkeme kararları doğrultusunda içerisinde yoğunluk-taşıma kapasitesi, koruma-kullanma dengesi, sorunlar, fırsatlar, riskler gibi analizlerin yer aldığı bütüncül bir planlama yaklaşımının yapılması gerektiği, genel planlana esaslarına aykırılık oluşturduğu, parça-bütün ilişkisinin kurulmadığı, ekolojik öneme sahip söz konusu alanda yapılaşma baskısını artırdığı, kamu yararı içermediği, ilgili kamu kurum ve kurumlardan görüş eksik alındığı, öte yandan Mogan Gölü Doğu Kıyısı Özel Proje Alanı 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı incelendiğinde sahil şeridi birinci bölüm (50 metre) sınırı boyunca uzunluğu ve sürekliliği olan bir yaya yolu tasarımı yapıldığı görülmekte olup, söz konusu yolun, sahilin erişilebilirliği açısından önem arz ettiği, plan teklifinde sahil şeridinin bütünlüğünün korunması, plan teklifine konu iki ada arasındaki yolun mevcut durumuyla korunması, sahil bütünlüğü ve devamlılığı açısından adaların birleştirilmemesinin uygun olduğu, ancak, dava konusu plan kararları ile söz konusu yolun korunmayarak yaya yolunun sürekliliğinin kesildiği ve adaların birleştirildiği, bu itibarla sahile, yaya ve servis erişiminin olumsuz etkilenmesine ve kesintiye uğramasına neden olunduğu hususları dikkate alındığında; dava konusu 1 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 109.maddesi uyarınca Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlık Makamının 27.08.2021 tarih ve 1618913 sayılı Makam Oluru ile onaylanmış olan Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesi Gölbaşı İlçesi Gaziosmanpaşa Mahallesi, 118088 ada 1 parsel ve 118089 ada 1 parsele ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planının şehircilik ilkeleri, planlama esaslarına, kamu yararına ve hukuka uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır” ifadelerine dikkat çekti.

Bilirkişiler: Parçacıl plan değişikliği kamu yararına aykırı

Candan, bilirkişilerin de  “Davaya konu planların ihtiyaçtan doğmadığı, genel planlama esaslarına aykırılık oluşturduğu, parça-bütün ilişkisinin kurulmadığı, ekolojik öneme sahip söz konusu alanda yapılaşma baskısını artırdığı, kamu yararı içermediği değerlendirmesi yapılmaktadır. Gölbaşı ÖÇK sınırları kapsamında yapılan planların çeşitli gerekçelerle mahkemeler tarafından iptale konu edildiği, Dava konusu planların, parsel ölçeğinde ve noktasal kararlar içerdiği, davaya konu planların ihtiyaçtan doğmadığı, genel planlama esaslarına aykırılık oluşturduğu, parça-bütün ilişkisinin kurulmadığı, ekolojik öneme sahip söz konusu alanda yapılaşma baskısını artırdığı, kamu yararı içermediği, Dava konusu plan kararları ile dava konusu iki parsel arasından geçen yolun kapatılarak yaya yolunun sürekliliğinin kesildiği görülmektedir. Söz konusu plan kararı; sahile, yaya ve servis erişiminin olumsuz etkilenmesine ve kesintiye uğramasına neden olmaktadır. Bu nedenle söz konusu yolun kapatılmasının sahil bütünlüğü ve devamlılığı açısından şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uygun olmadığı değerlendirmesi yapmak mümkündür. Plan teklifinde sahil şeridinin bütünlüğünün korunması, plan teklifine konu iki ada arasındaki yolun mevcut durumuyla korunması, sahil bütünlüğü ve devamlılığı açısından adaların birleştirilmemesinin uygun olduğu; ancak, söz konusu yolun korunmadığı ve adaların birleştirildiği görülmekte olup söz konusu plan kararının şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uygun olmadığı" şeklinde görüş ve kanaat belirttiğini sözlerine ekledi.

TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Basın Birimi